Który pojazd to pojazd uprzywilejowany i jakie są jego uprawnienia
Jak mówią przepisy ruchu drogowego pojazdami uprzywilejowanymi są pojazdy, wykorzyastywane w formacjach ratownictwa zdrowia, życia oraz ludzkiego mienia. Do grupy pojazdów uprzywilejowanych wchodzą w skład również pojazdy, których używają organy bezpieczeństwa oraz porządku publicznego. Według tego pojazdami uprzywilejowanymi są dla przykładu karetki pogotowia ratunkowego, wozy policji, straży pożarnej czy straży miejskiej. Pojazd uprzywilejowany w ciągu akcji musi zakomunikować swoje uczestnictwo w ruchu drogowym, tak aby inni uczestnicy ruchu mieli szansę na nie należycie reagować.
Pojazdy uprzywilejowane mają swoje prawa, jakie mogą wykorzystać tylko w ustalonych sytuacjach. W normalnych sytuacjach drogowych są zobowiązane do stosowania się do przepisów i zasad, tak jak inni kierowcy. Wyłącznie , gdy pojazd uprzywilejowany ma za zadanie utrzymać bezpieczeństwo albo bierze udział w akcji ratowania mienia, życia zdrowia ludzkiego lub jest elementem przejeżdżającej kolumny pojazdów uprzywilejowanych może skorzystać ze swoich praw. Tym prawem jest możliwość nieprzestrzegania przepisów ruchu oraz pionowych i poziomych znaków drogowych. Kierowcy pojazdów uprzywilejowanych mogą pominąć sygnalizację świetlną, kierować się pod prąd oraz stawać w miejscach zabronionych.
Wymogiem jest ogłoszenie uczestnictwa w ruchu sygnałem dźwiękowym oraz świetlnym, przy włączonych światłach mijania czy światłach drogowych. Sygnał dźwiękowy nie jest potrzebny po zatrzymaniu się pojazdu, ale niezależnie od sytuacji konieczne jest utrzymanie wyjątkowej ostrożności. Kierowca pojazdu uprzywilejowanego musi całkowicie stosować się poleceń upoważnionej osoby do kierownictwa ruchu drogowego bez względu na sytuację.
Jak zachować się w sytuacji z udziałem pojazdów uprzywilejowanych?
Każdy uczestnik ruchu drogowego: motocykliści, kierowcy i piesi są zobligowani do ostrożnego zachowania w obecności pojazdu uprzywilejowanego. Osoba w pobliżu pojazdu uprzywilejowanego musi usunąć się z drogi, torując pośpieszną i bezpieczną drogę przejazdu. W tej okoliczności dopuszczalny jest zjazd na pobocze lub pas zieleni albo zatrzymanie pojazdu na zatoce albo przystanku autobusowym. Zwykle kierowcy zjeżdżają do najbliższej krawędzi jezdni. Zdarza się, że nie wolno się zatrzymywać, aby nie spowalniać ani nie wywoływać niespodziewanego hamowania pojazdu uprzywilejowanego. Zarówno motocykliści, kierowcy oraz pojazdy uprzywilejowane powinny niezwykle czujnie poruszać się na skrzyżowaniu, ze względu na to, że pojazd uprzywilejowany może się na nim pojawić pomimo czerwonego światła. Obok tego piesi również muszą ustąpić pierwszeństwa dla radiowozu, karetki albo strażackiego wozu. Absolutnie niedopuszczalne jest wchodzenie na pasy, nawet przy zielonym świetle. Osoby, które już weszły na pasy, powinny prędko z nich zejść. Należy nie zapominać o tych obowiązkach, ponieważ ignorowanie ich grozi mandatem.
Czy mogę wyprzedzać pojazd uprzywilejowany?
Wyprzedzanie pojazdu uprzywilejowanego wywołuje wiele wątpliwości wśród kierowców. O wyprzedzaniu pogotowia ratunkowego, wozu strażackiego, radiowozu lub innego pojazdu uprzywilejowanego nie zastanawiamy się, gdy uczestniczą w akcji ratowniczej albo związanej z utrzymaniem bezpieczeństwa. Wtedy powinnością każdego uczestnika ruchu drogowego jest ustąpienie pierwszeństwa. Co robić, gdy pojazd uprzywilejowany będzie obecny na drodze, a nie będzie wykazywał swojego pośpiechu?
W terenie zabudowanym bez względu na położenie kierowcy mają zakaz wyprzedzania pojazdu uprzywilejowanego. Bez znaczenia, czy pojazd ma włączone sygnały dźwiękowe i świetlne czy też nie, wyprzedzenie pojazdu uprzywilejowanego w terenie zabudowanym grozi mandatem i punktami karnymi. Wyłącznie poza obszarem zamieszkałym można wyprzedzić pojazdy uprzywilejowane, jeżeli nie uczestniczą w żadnej akcji. Podczas manewru wyprzedzania należy zachować szczególną ostrożność. Warto pamiętać, że pojazd uprzywilejowany może okazać się potrzebny wszędzie, a gdy tak będzie i tak należy mu się bezpieczny przejazd. W obecności pojazdu uprzywilejowanego zawsze trzeba troszczyć się o wspólną bezpieczną jazdę.
Kolizja z pojazdem uprzywilejowanym, po czyjej stronie leży odpowiedzialność?
Choć każdy pojazd uprzywilejowany posiada swoje dodatkowe prawa, a kierowcy muszą ustępować pierwszeństwa, zawsze może dojść do kolizji z udziałem pojazdu uprzywilejowanego. Kolizja z pojazdem uprzywilejowanym nie oznacza, że to drugi kierowca automatycznie ponosi odpowiedzialność za spowodowanie wypadku. Każdy przypadek zawsze ocenia się w indywidualny sposób, aby przesądzić, która ze stron nie zachowała właściwiej ostrożności i wywołała kolizję. Kierowca pojazdu uprzywilejowanego również może być uznany winnym i pociągnięty do odpowiedzialności, jeśli nie dostosował się do zasad. Sprawdzane są takie aspekty, jak sygnalizacja dźwiękowa i świetlna pojazdu uprzywilejowanego, zdolność drugiego kierowcy do zauważenia pojazdu uprzywilejowanego i właściwej reakcji. Znaczenie ma również ogólny przebieg sytuacji , a nawet warunki pogodowe.
